Kupujesz okna? Wybierz zadatek

Kupno okien to poważna i kosztowna inwestycja, szczególnie, jeśli dotyczy okien w całym budynku. Inwestorzy bardzo często wręczają sprzedawcom pewną kwotę pieniędzy na poczet przyszłego wykonania usługi. Stojąc przed wyborem, czy wybrać zaliczkę, czy zadatek, zawsze warto wybrać tę drugą formę. Zaraz wyjaśnimy, dlaczego.

Wpłacenie kwoty na poczet przyszłego wykonania usługi zwykle jest zaliczką, dopóki wyraźnie nie zaznaczymy w umowie, że pieniądze są zadatkiem. Choć zaliczka i zadatek maja podobny cel i praktycznie są to te same pieniądze, jednak obie formy przedpłaty mają różne skutki, a także różne są przepisy prawa, które je określają. Wystarczy głębiej wczytać się w artykuł 394 Kodeksu Cywilnego. A tam znajduje się zapis, że jeśli nie ma odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek przekazany kontrahentowi podczas zawarcia umowy można odzyskać. W razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może od umowy odstąpić bez wyznaczania dodatkowego terminu umownego oraz zadatek zachować. Jeśli od umowy odstępuje strona, która zadatek przekazała, może domagać się zwrotu kwoty dwukrotnie wyższej. W paragrafie drugim tego samego artykułu czytamy, że w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała. W paragrafie trzecim znajduje się natomiast zapis, że w razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada (to różni rozwiązanie umowy od odstąpienia od umowy). Zadatek jest do zwrotu w takiej samej kwocie, w jakiej został przekazany, także wtedy, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności lub za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zaliczka nie jest zabezpieczeniem dla kupującego

Jak widać, Kodeks Cywilny jasno precyzuje, czym jest zadatek i można z tego łatwo wywnioskować, że z punktu widzenia kupującego zadatek jest bardziej korzystny niż zaliczka. Zadatek jest bowiem zabezpieczeniem wykonania umowy i pewnego rodzaju odszkodowaniem za ewentualne niewykonanie tej umowy. Zaliczka nie jest natomiast uregulowana wprost w przepisach kodeksu cywilnego. Nie ma też precyzyjnych zapisów w ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Skutki wręczenia zaliczki można przewidzieć jedynie na podstawie ogólnych przepisów o wykonywaniu umów wzajemnych. Jeżeli warunki umowy nie zostaną dotrzymane z winy sprzedającego, kupujący może domagać się jej zwrotu Nie ma natomiast zasad, które określałyby w takiej sytuacji obowiązek zwrotu zaliczki w podwójnej wysokości. Zaliczka nie stanowi też żadnego zabezpieczenia wykonania umowy, a jest jedynie częścią ceny.

Jakie są główne różnice między zaliczką a zadatkiem?

Zaliczka po wykonaniu umowy zostaje wliczona w jej cenę, klient płaci więc cenę pomniejszona o kwotę wpłaconej wcześniej zaliczki. Jeżeli umowa zostanie rozwiązana za porozumieniem obu stron, musza one zwrócić sobie wzajemnie wszystkie udzielone świadczenia, w tym także zaliczkę. Jeśli strona biorąca zaliczkę rozwiąże umowę, musi zwrócić zaliczkę w pełnej wysokości. Jeśli natomiast umowę rozwiąże strona dająca zaliczkę, może domagać się jej zwrotu.

dom z banknotów
dom z banknotów

Zadatek po wykonaniu umowy zostaje wliczony w poczet jej ceny. Jeśli umowa zostanie rozwiązana za zgoda obu stron, musza one zwrócić sobie wszystkie udzielone wcześniej wzajemne świadczenia, w tym także zadatek. Jeżeli umowa nie zostanie wykonana ze względu na rezygnację strony, która zadatek dała, przepada on na rzecz biorącego zadatek. Jeżeli natomiast umowa nie zostanie zrealizowana z przyczyn leżących po stronie biorącego zadatek, strona, która zadatek dała ma prawo od umowy odstąpić i zażądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości. Jasno i wyraźnie widać więc, że jeśli to sprzedawca nie wywiąże się z obowiązków, klient dużo więcej zyska w przypadku wręczenia zadatku, a nie zaliczki.